Przedmiotem dzierżawy mogą być tylko
takie rzeczy, których charakter dopuszcza przynoszenie przez nie
pożytków, choć z drugiej strony rzeczy przynoszące pożytki mogą
być również przedmiotem najmu pod warunkiem, że najemca nie
będzie uprawniony do pobierania pożytków. Chociażby z tego powodu
stworzenie zamkniętych katalogów rzeczy mogących być wyłącznie
przedmiotem umowy najmu lub wyłącznie umowy dzierżawy nie jest
możliwe. - SA w Poznaniu, wyrok z dnia 5 marca 2013 r., sygn. akt I ACa 83/13;
Niezasadne jest kwalifikowanie
zawieranych umów z właścicielami stron internetowych do umów
dzierżawy (art. 693 k.c.) Umową podobną do najmu i dzierżawy
jest umowa, na podstawie której jeden podmiot oddaje innemu
podmiotowi możliwość wyświetlania na stronie internetowej,
administrowanej przez ten pierwszy podmiot (w określonym miejscu tej
strony), określonych treści (najczęściej reklamowych). Nie ma tu
ani najmu rzeczy, ani praw, jednakże następuje oddanie do używania
bytu wirtualnego, jakim jest część "powierzchni" strony
internetowej. W tej sytuacji wynagrodzenie otrzymywane przez
właściciela strony internetowej należy zakwalifikować do źródła
określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 u.p.d.o.f.- NSA w Warszawie w wyroku z dnia 19 czerwca 2012 r. o sygn. akt II FSK 2485/10;
O kwalifikacji prawnej danego stosunku
decydują jego elementy przedmiotowo istotne. W przypadku stosunków
prawnych w których występują elementy różnych rodzajów
zobowiązań istotne znaczenie ma układ interesów stron z
uwzględnieniem ich zgodnego zamiaru, celu powołania do życia
określonego stosunku prawnego. W stosunkach w których dominuje
jeden główny cel on determinuje ocenę danego stosunku. Umowa, w której wartość całej
transakcji wyznacza zarówno sam sprzęt jak i zapewnienie jego
fachowej obsługi nie spełnia przesłanek najmu regulowanego treścią
art. 659 k.c. i następ. jak i dzierżawy art. 693 k.c. przedmiotem
których może być tylko rzecz i swobodne prawo korzystania z niej -
samodzielne władanie, eksploatowanie przedmiotu najmu w czasie
trwania umowy będącej stosunkiem trwałym. W sytuacji gdy
przedmiotem umowy są czynności faktyczne wykazujące cechy
świadczenia usług, a jednocześnie tych nie da się wtłoczyć w
określony tryb uregulowany przepisami kodeksu cywilnego zastosowanie
ma regulacja art. 750 k.c.- Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 25 czerwca 2009 r. o sygn. akt V ACa 128/09;
Mimo określenia umowy jako umowy
dzierżawy brak zapisu w jej treści prawa pozwanej do pobierania
pożytków, które ma fundamentalne znaczenie dla umowy dzierżawy,
czym w istotny sposób różni ją od umowy najmu, przesądza o
innej, niż nadana przez strony, kwalifikacji stosunku prawnego.- SA w Białymstoku, wyrok z dnia 23 marca 2007 r. o sygn. akt I ACa 56/07;
Dzierżawa jest tego rodzaju
stosunkiem zobowiązaniowym, mocą którego jedna jej strona
udostępnia korzystanie z jej rzeczy drugiej stronie. Przy czym by
umowa nabrała cech dzierżawy, osoba korzystająca z cudzej rzeczy
uprawniona jest także do pobierania z niej pożytków, a nadto
konieczną cechą dzierżawy jest jej odpłatność. Bez tego
niezbędnego elementu umowa nie może być poczytana za umowę
dzierżawy, nawet jeśli korzystający z rzeczy zobowiązuje się do
opłacania podatków i innych ciężarów związanych z posiadaniem
nieruchomości. Jeżeli strony, korzystając z
zasady swobody umów wyrażonej w art. 3531 k.c. układają
swój stosunek zobowiązaniowy w ten sposób, iż rzeczą jednej
strony jest sprawowanie zarządu targowiskiem drugiej strony, za
zapłatą wynagrodzenia, to tak określone zobowiązanie należy
określić jako zobowiązanie do świadczenia usług związanych z
administrowaniem targowiskiem i jest to umowa nienazwana. Do takich
umów stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu, zgodnie z art.
750 k.c.- SA w Katowicach, wyrok z dnia 17 stycznia 2007 r. o sygn. akt I ACa 1440/06.
Orzeczenia pochodzą z Portalu Orzeczeń Sądów Powszechnych i Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych.